Kasowa metoda rozliczania VAT - termin odliczania podatku od zakupów

Prowadzę działalność gospodarczą od kilku lat i rozliczam VAT kwartalnie, stosując metodę kasową (jestem małym podatnikiem). W grudniu otrzymałem fakturę zakupu i w tym samym miesiącu zapłaciłem kontrahentowi należność. Nie odliczyłem jednak VAT. W rozliczeniu za jaki okres mam prawo odliczyć VAT?

W sytuacji opisanej w pytaniu podatnik ma prawo do odliczenia VAT za I lub II kwartał 2025 r.

Mały podatnik VAT

Na podstawie art. 2 pkt 25 ustawy o VAT, status małego podatnika przysługuje podmiotom:

u których wartość sprzedaży (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 2.000.000 euro,
prowadzącym przedsiębiorstwo maklerskie, zarządzającym funduszami inwestycyjnymi, zarządzającym alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, będącym agentami, zleceniobiorcami lub innymi osobami świadczącymi usługi o podobnym charakterze, z wyjątkiem komisu - jeżeli kwota prowizji lub innych postaci wynagrodzenia za wykonane usługi (wraz z kwotą podatku) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym wyrażonej w złotych kwoty odpowiadającej równowartości 45.000 euro.

Limity małego podatnika w 2025 r. wynoszą odpowiednio 8.569.000 zł i 193.000 zł.

Metoda kasowa

Art. 21 ustawy o VAT reguluje zasady stosowania kasowej metody rozliczania VAT. Mianowicie mały podatnik może wybrać metodę rozliczeń polegającą na tym, że obowiązek podatkowy w odniesieniu do dokonywanych przez niego dostaw towarów i świadczenia usług powstaje:

1) z dniem otrzymania całości lub części zapłaty - w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podatnika zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny,

2) z dniem otrzymania całości lub części zapłaty, nie później niż 180. dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi - w przypadku dokonania dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz podmiotu innego niż wymieniony w pkt 1

- po uprzednim zawiadomieniu na piśmie naczelnika urzędu skarbowego w terminie do końca miesiąca poprzedzającego okres, za który będzie stosował tę metodę.

Otrzymanie zapłaty w części powoduje powstanie obowiązku podatkowego w tej części.

Mali podatnicy, którzy wybrali metodę kasową, składają w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy kwartalne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym kwartale (z pewnymi wyjątkami, które pomijamy jako niedotyczące Czytelnika) - patrz: art. 99 ust. 2 i 3a ww. ustawy.

Termin odliczania VAT

Zasady odliczania VAT przez małych podatników stosujących kasową metodę rozliczania VAT reguluje art. 86 ust. 10e, ust. 11 i 13 ustawy o VAT.

Co do zasady, prawo do odliczenia VAT u ww. podatników przysługuje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik dokonał zapłaty (w całości lub w części) za nabyte towary czy usługi. Natomiast gdy mały podatnik rozliczający VAT kwartalnie nie odliczy podatku w ww. terminie, wówczas ma możliwość odliczenia VAT w rozliczeniu za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Odliczenie VAT jest możliwe także po upływie ww. terminów, ale wyłącznie poprzez korektę deklaracji. Korekty tej dokonuje się za okres, w którym powstało prawo do odliczenia VAT, albo za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do tego odliczenia - nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do odliczenia VAT.

W sytuacji opisanej w pytaniu podatnik nie odliczył VAT w rozliczeniu za okres, w którym dokonał zapłaty za fakturę (IV kwartale 2024 r.). Ma więc prawo do odliczenia VAT za I lub II kwartał 2025 r.